MESEM Projesi İçin Derhal Vazgeçilmeli
Birleşik Metal İşçileri Sendikası Genel Başkanı Özkan Atar, Mesleki Eğitim Merkezi (MESEM) öğrencisi oğlu Arda'yı iş cinayetinde yitiren Raşit Tonbul'la birlikte yaptığı açıklamada, "MESEM projesinden derhal vazgeçilmelidir. Kamu kaynakları sermayenin çıkarı doğrultusunda çocuk işçiliğine yasal kılıf sağlayan MESEM'ler için değil, gerçek ve nitelikli bir mesleki eğitim için meslek liselerinin güçlendirilmesi amacıyla kullanılmalıdır" dedi.
MESEM uygulamasıyla çocuk yaştaki öğrencilerin çalıştıkları iş yerlerinden peş peşe ölüm haberleri geliyor. İstanbul Hadımköy'deki Özkanlar Metal Fabrikası'nda çalışan 14 yaşındaki MESEM öğrencisi Arda Tonbul da sac büküm makinesine başının sıkışması sonucu 15 Ocak'ta hayatını kaybetti.
Konuya ilişkin Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası, Arda Tonbul'un babası Raşit Tonbul'un da katılımıyla Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'ne (TMMOB) bağlı Makina Mühendisleri Odası'nın İstanbul Şubesi'nde bugün basın toplantısı düzenledi. Burada konuşan sendika Genel Başkanı Özkan Atar, Arda'nın iş cinayetinde ölen ne ilk ne de son MESEM öğrencisi olduğuna dikkat çekti. Arda'nın ölümünün üzerinden henüz bir ay bile geçmemişken iki MESEM öğrencisinin daha yaşamını yitirdiğini dile getiren Atar, "mesleki eğitim" adı altında öğrencilerin ucuz iş gücü olarak kullanılmasının 2016 ve 2021 yıllarında yapılan iki yasa değişikliğiyle ciddi biçimde arttığını vurguladı.
"STAJ YAPACAK ÖĞRENCİLER İÇİN YAŞ SINIRLAMASI GETİRİLMELİ"
"Bu yasal düzenlemelerle mesleki eğitimin en önemli sacayağını oluşturan meslek liselerindeki öğrencilerin fiilen okuldan ayrılmasının ve çocuk işçi olarak çalışmasının önünün açıldığını" diyen Atar, şu talepleri sıraladı:
"MESEM projesinden derhal vazgeçilmelidir. Kamu kaynakları sermayenin çıkarı doğrultusunda çocuk işçiliğine yasal kılıf sağlayan MESEM'ler için değil, gerçek ve nitelikli bir mesleki eğitim için meslek liselerinin güçlendirilmesi amacıyla kullanılmalıdır.
Staj yapacak öğrenciler için yaş sınırı getirilmelidir. Staj alanları çocukların fiziksel, ruhsal ve akademik gelişimleri için uygun olmalı, sistematik olarak denetimi ve takibi yapılmalıdır. Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çocuğun üstün yararı gözetilerek ek önlemler alınmalı, koruyucu düzenlemeler yapılmalıdır.
Meslek liseleri bünyesindeki okul atölyelerine, işliklere yatırım yapılmalı; çocuklar ilk pratik eğitimlerini bu atölye ve işliklerde yapmalıdır. Öğrenciler temel mesleki dersleriyle altyapıları oluştuktan sonra son sınıfta, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin eksiksiz alındığı, denetim ve takibin sağlandığı koşullarda sınırlı sürelerle fabrika ortamına sokulmalıdır.
Öğrencilerin staj yapacağı iş yerlerinin seçimi için kriterler net şekilde belirlenmeli, bu kriterleri yerine getirmeyen iş yerlerine öğrenci gönderilmemelidir. İşletmelere kurallara uymamaları ve yasa dışı işlem yapmaları durumunda etkin yaptırımlar uygulanmalıdır. Stajyer öğrencilere uygun kişisel koruyucu donanım sağlanmalıdır.
"ÇOCUK İŞÇİLİĞİ YOKSULLUĞUN SONUCUDUR"
Usta öğreticilik belgesi alma koşulları zorlaştırılmalı, usta öğreticiler yüz yüze ve uygulamalı pedagojik eğitimden geçirilmelidir.
12 yıllık kesintisiz zorunlu eğitimin yerine getirilen ve 2012 yılında yasalaşan 4+4+4 eğitim sistemi, çocuk işçiliğini besleyen bir sistemdir. Bu nedenle kademeli eğitimden vazgeçilmeli, yeniden 12 yıllık zorunlu temel eğitime dönülmelidir.
Çocuk işçiliği yoksulluğun bir sonucudur. Yoksullukla mücadele kapsamında gerekli sosyal politikalar hayata geçirilmelidir. Çocuk işçiliğine ve çocukların örgün eğitimden koparılma riskine karşı meslek lisesi öğrencilere ve ailelerine ekonomik destek sağlanmalıdır."
"BAŞKA ARDALAR ÖLMESİN"
Arda Tonbul'un babası Raşit Tonbul da şunları söyledi:
"Acımız çok büyük, hala acımızı dindiremedik. Ailece yıkıldık; annesi, kardeşleri, hepsi üzüntü içerisinde. 14 yaşında bir çocuğun normal şartlarda ağır işlerde çalıştırılmaması gerekiyor. Maalesef tedbirler yok, donanım yok, denetim yok ve ihmaller çok fazla. Zaten benim çocuğum da ihmal sonucu yaşamını yitirdi. Belki orada bir yetkili olsa çocuğum ölmeyecekti, 16 dakika çok uzun bir süre. Başka Ardalar ölmesin, bu iş yerlerinde gerekli önlemler alınsın. Devlet yetkililerinden tek isteğim bu. Çocukların bu işyerlerinde olgunluk yaşlarına gelmeden çalıştırılmamasını talep ediyorum."